Πεκίνο

(Μπεϊτζίνγκ = Πρωτεύουσα του Βορρά). Πόλη πρωτεύουσα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και δήμος η ίδια (16.808 τ. χλμ.). Βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της χώρας, σε υψόμετρο 34 μ. και κοντά στα βορειοδυτικά κράσπεδα της πεδιάδας του Χοπέι, μεταξύ δύο ποταμών, του Πε Xo στα Α και του Γιουντίνγκ στα Δ, που συμβάλλουν λίγο πιο πάνω από την Τιεντσίν και σχηματίζουν το Χάι Χο. Το Π. είναι σπουδαίος κόμβος των συγκοινωνιακών αρτηριών της βορειοανατολικής Κίνας, καθώς συμβάλλουν σε αυτό οι σιδηροδρομικές γραμμές που προέρχονται από την Τιεντσίν, το λιμάνι της επί του Πο Χάι (ή θάλασσα του Πο), από το Πουκόου (μια μικρή πόλη στο Γιανγκτσέ Κιανγκ, απέναντι στη Νανκίν), μέσω Σουτσόου και Τσινάν, από την Καντόνα και το Ναννίνγκ, μέσω Χενγκιάνγκ, Τσανγκσά, Βουχάν και Τσενγκτσόου, από τη Σιάν, μέσω Ταϊγιουάν, από τη Λαντσόου, μέσω Χουχεχότ, από την Ουλάν-Ουντέ (πρώην Σοβιετική Ένωση), μέσω Ουλάν-Μπατόρ (Δημοκρατία της Μογγολίας) και από τη Σενγιάνγκ και Χαρμπίν. Το Π. είναι σήμερα το πολιτικό και πνευματικό κέντρο της Κίνας, γιατί συγκεντρώνει όλα τα κύρια όργανα της κυβέρνησης, διάφορα πανεπιστήμια, την Εθνική Βιβλιοθήκη (τη μεγαλύτερη της χώρας με περίπου 7 εκ. τόμους), την Ακαδημία Επιστημών και άλλα επιστημονικά ιδρύματα, θέατρα (περίφημη είναι η Όπερα του Π.), πολυάριθμα μουσεία, το Ινστιτούτο Εθνικών Μειονοτήτων κλπ. Το Π. είναι επίσης σημαντικό από εμπορική άποψη και κατά τα τελευταία 15 χρόνια έγινε σπουδαίο βιομηχανικό κέντρο, προπάντων στους τομείς χαλυβουργίας, χημικών προϊόντων, υφαντουργίας, μηχανουργίας, γραφικών τεχνών, υαλουργίας και ξυλείας. Η ζώνη, στην οποία βρίσκεται σήμερα η πόλη, ήταν κατοικημένη από τους αρχαιότατους χρόνους. Είναι γνωστό ότι κατά το πρώτο μισό του 10ου αι. μ.Χ. ήταν πρωτεύουσα, με το όνομα Γιενκίνγκ, της αυτοκρατορίας υπό τη δυναστεία των Λιάο. Το 1122 περιήλθε στην εξουσία της Χρυσής Ορδής και η σημασία του ως εμπορικού και βιομηχανικού κέντρου ενισχύθηκε σημαντικά. Η περίοδος όμως της μεγαλύτερης λαμπρότητας αντιστοιχεί στο δεύτερο μισό του 13ου αι. και στο πρώτο μισό του 14ου· το 1267 έγινε πρωτεύουσα των Μογγόλων του Κουμπλάι Χαν, αντικαθιστώνας την πόλη Καρακόρουμ και τότε το Π. ονομάστηκε Χανμπαλίκ. Εκείνη την εποχή (γύρω στο 1275) την επισκέφτηκε ο Μάρκο Πόλο, που την αναφέρει στις περιηγήσεις του με το όνομα Κανμπαλούκ. Το 1368 οι αυτοκράτορες Μινγκ μετέφεραν την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας στο Νανκίν, αλλά για λίγο διάστημα, γιατί το 1421 το Π. ξανάγινε πρωτεύουσα της χώρας και πήρε τελικά το όνομα Πεκίνο, σε αντίθεση με το Νανκίν που σημαίνει Πρωτεύουσα του Νότου. Κάτω από τις επόμενες δυναστείες εξακολούθησε να είναι πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας και υπήρξε επίσης πρωτεύουσα της Κινεζικής Δημοκρατίας, ώσπου το 1928, οι εθνικιστές μετέφεραν την έδρα της κυβέρνησης στο Νανκίν. Το όνομα Π. αλλάχτηκε τότε, μέχρι το 1949, με το όνομα Πεϊπίνγκ που σημαίνει Ειρήνη του Βορρά. Αφού κατελήφθη από τους Ιάπωνες κατά τον Σινοϊαπωνικό πόλεμο (1937-45), καταλήφθηκε στις αρχές του 1949 από τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό και ξανάγινε πρωτεύουσα της Κίνας. Από πολεοδομική άποψη, το Π. είναι πόλη σύνθετη. Στο εσωτερικότερο τμήμα της περικλείει έναν πανάρχαιο τετράγωνο αστικό πυρήνα με έκταση 65 τ. χλμ., ο οποίος αποτελείται από 2 συνεχόμενες περιτειχισμένες πόλεις· την Ταταρική Πόλη στα Β με τείχη του 15ου αι., όπου περικλείονται η λεγόμενη Απαγορευμένη Πόλη, δηλαδή το συγκρότημα των αρχαίων αυτοκρατορικών ανακτόρων –την Αυτοκρατορική Πόλη– πολυάριθμοι ναοί, δημόσια κτίρια και πάρκα· την Κινεζική Πόλη στα Ν, που αποτελείται κατά το μεγαλύτερο μέρος από εμπορικές συνοικίες, με αρκετά δημόσια κτίρια και λαμπρούς ναούς, όπως ο Ναός του Ουρανού. Γύρω εκτείνονται οι πιο πρόσφατες συνοικίες, που χτίστηκαν κατά μήκος των μεγαλύτερων συγκοινωνιακών αρτηριών. Τα λαμπρότερα μνημεία της πόλης χρονολογούνται από την εποχή των Μινγκ και των Μαντζού. Μεταξύ αυτών είναι οι ναοί της Γης, της Σελήνης, του Ήλιου, του Ουρανού και της Γεωργίας (15ος-16ος αι.) με ωραίες διακοσμήσεις, ο ναός του Κομφούκιου και πολλά κτίρια στα περίχωρα της πόλης. Από αυτά ξεχωρίζει το Θερινό Ανάκτορο, χτίσμα των αρχών του 18ου αι. Π. άνθρωπος. Ονομασία που δόθηκε από τον Ντάβιντσον Μπλακ σε υπολείμματα σκελετού παλαιοντολογικού πρωτεύοντα (ανθρώπου;), που βρέθηκε στην Κίνα. Ο άνθρωπος του Π. λέγεται και σινάνθρωπος (sinanthropus pekinensis). Ο σκελετός βρέθηκε σε απόσταση 50 χλμ. NΔ του Π. το 1922. Το 1927 βρέθηκε ένας γομφίος του τύπου του ανθρώπου του Π., που θεωρείται παιδιού 8 ετών. Η μορφολογία του ανθρώπου του Π. δεν είναι τέλεια καθορισμένη, γιατί ως προς το σώμα και τα άκρα δεν γνωρίζουμε κάτι. Η σπουδαιότητα όμως της ανακάλυψης του σκελετού είναι μεγάλη, είτε για πιθηκάνθρωπο πρόκειται, είτε για άνθρωπο. Το μήκος του κρανίου του είναι 188 χιλιοστά., ο κρανιακός δείκτης 70, 89 και το oπισθοκογχικό πλάτος 88 χιλιοστά, πράγμα που σημαίνει ότι πρόκειται για εξελιγμένο πλάσμα σε αντιπαράθεση με άλλα σαρκοφάγα ζώα. Η «Αυλή των Λεόντων» στην «Απαγορευμένη Πόλη» Γέφυρα παραδοσιακής κινέζικης αρχιτεκτονικής στο αρχαίο αυτοκρατορικό θερινό ανάκτορο (φωτ. ΑΠΕ) Παραδοσιακά κτίρια πλάι σε σύγχρονους ουρανοξύστες στο σημερινό Πεκίνο (φωτ. ΑΠΕ). Ο ναός του Ουρανού στο Πεκίνο. Λιοντάρι που στολίζει την εσωτερική αυλή σε ανάκτορο της αρχαίας «Απαγορευμένης πόλης», του ανακτορικού συγκροτήματος του Πεκίνου, είναι σήμερα ένα απέραντο μουσείο.